Sch boru nedir? | Sch 40 ve Sch 80 nedir? | Nasıl Hesaplanır?

Boru ölçülerinde sıklıkla karşılaştığımız SCH 40 nedir, kısaca açıklamak isteriz.

SCH nedir, SCH 40 boru – SCH 80 boru ne demek, ne anlama gelmektedir?

SCH, bir seri numarasının ön eki olan Amerikan çelik boru standardında görünen Schedule ifadesinin kısaltmasıdır. Schedule kelimesi dilimizde “çizelge” anlamına gelmektedir. Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü tarafından benimsenen, ASME B36.10 ile temsil edilen ve “SCH” ile işaretlenmiş bir gösterge yöntemidir. Örneğin SCH 40, çizelge/tablo ASME B36.10’dan bir serinin adıdır.

 “Çizelge 40 (SCH 40)” ve “Çizelge 80 (SCH 80) ” boru duvarlarının kalınlığını (wt/wall thickness) ifade eder. Boruların kalınlığı Çizelge 10, Çizelge 40, Çizelge 80 ve Çizelge 160 arasında değişmektedir. Çelik Boru Ölçüleri

SCH 40 VE SCH 80 arasındaki fark nedir?

Çizelge 40 ve çizelge 80 arasındaki en büyük fark duvar kalınlığı, iç çap ve ağırlığıdır. Çizelge 80, belirli bir nominal boru boyutunda Çizelge 40 borudan daha büyük duvar kalınlığına, daha küçük bir iç çapa ve daha yüksek bir ağırlığa sahip olacaktır. Tabii ki, tüm bu sayılar nominal boru boyutuna göre değişecektir.

En sık çizelge gösterimleri SCH 5, 5S, 10, 10S, 20, 20S, 30, 40, 40S, 60, 80, 80S, 100, 120, 140, 160’tır. Tablo numarası ne kadar büyükse, duvar kalınlığı da daha fazla olur. Borunun basınç direnci de artar.

SCH serilerde borular için malzeme standardı ya da kalitesinin herhangi bir sınırlaması yoktur. ASTM A312 Grade 316L paslanmaz malzeme için isteyebileceğiniz gibi API 5L, ASTM A53, ASTM A106B gibi karbon çelik ürünler için de SCH 40 ya da diğer SCH serileri talep edebilirsiniz.

SCH 40 ve diğer değerleri hesaplama formülü nedir?

Matematiksel bir formül, projeniz için çizelge 40’ın mı yoksa çizelge 80’in mi doğru olduğunu belirlemenize yardımcı olabilir.

SCH = (P/S)*1000

Bu denklemde P, borunun tasarım basıncına eşittir ve S ise tasarım sıcaklığında izin verilen malzeme gerilimi – malzemenin ne kadar strese dayanabileceğini gösterir. Birimleri genellikle Mpa olarak alınır. BASINÇ ÖLÇÜ BİRİMLERİ

Örnek olarak, borunuzun tasarım çalışma basıncı 420 birim ve S değeri 11000 birim ise, denkleminiz şöyle görünür:

(420/11000)*1000 = 38,2

38,2 sonucu tablodaki seri numarası 40’a (SCH 40) yakın olarak değerlendirilebilir ve bu ölçülerde malzeme seçimi üzerinde durulabilir.