ASTM A106 GRB Boru nedir, nerelerde kullanılır;

Öncelikle ASTM nedir sorusunu cevaplayalım; ASTM (American Society for Testing and Materials | Amerikan Test ve Materyalleri Topluluğu) çeşitli ürün ve sistemler için standartlar belirleyip yayınlayan bir kuruluştur.

Sık karşılaştığımız ASTM A106 dikişsiz çekme boru (ASME SA106 borusu olarak da bilinir) yüksek sıcaklık hizmetleri için kullanılan dikişsiz karbon çelik boru için standart özelliktir. A, B ve C olmak üzere üç sınıfa sahiptir ve ortak kullanım sınıfı A106 Grade B’dir.

Yaygın olarak petrol ve gaz rafinerileri, enerji santralleri, petrokimya tesisleri, kazanlar ve boruların daha yüksek sıcaklık ve basınç seviyeleri sergileyen sıvıları ve gazları taşıması gereken gemilerin yapımında, inşaat, yapısal amaçlar için kullanılmaktadır.

ASTM A106 Grade B boru, kimyasal konum ve mekanik özellikler açısından ASTM A53 Grade B ve API 5L B’ye eşdeğerdir, genel olarak karbon çeliği ve akma dayanımı minimum 240 MPa, çekme dayanımı 415 Mpa’dır. Grade B kalite, St 45.8 ve P265GH ile eşdeğer olarak görülmektedir.

ASTM A106 Spesifikasyonları

Talebinize uygun çelik boru ölçüleri, güncel stok bilgisi ve fiyatları için bizlerle iletişime geçiniz.

Ana alaşım bileşeni karbon olan çeliğe Karbon Çeliği denir. Amerikan Demir ve Çelik Enstitüsü (AISI) karbon çeliğini şu şekilde tanımlamaktadır:

“Çelik; krom, kobalt, kolumbiyum, molibden, nikel, titanyum, tungsten, vanadyum veya zirkonyum için minimum içerik belirtilmediğinde veya gerekmediğinde karbon çeliği olarak kabul edilir veya arzu edilen alaşımlama etkisini elde etmek için eklenecek herhangi bir başka element; bakır için belirtilen minimum yüzde 0,40’ı geçmediğinde; veya aşağıdaki unsurlardan herhangi biri için belirtilen maksimum içerik belirtilen yüzdeleri aşmadığında: manganez 1.65, silikon 0.60, bakır 0.60.”

Farklı karbon yüzdesi içeriğine göre aşağıdaki türlere ayrılır:

Düşük Karbonlu Çelik: yumuşak çelik olarak da bilinir, yüzde karbon içeriği %0,04 (0,05) – %0,25 (veya 0,29)’dur.
Orta Karbonlu Çelik: karbon yüzdesi içeriği %0,25 (0,30) – %0,60’dır.
Yüksek Karbonlu Çelik: karbon yüzdesi içeriği %0,60 – %2,0’dir.

Düşük Karbonlu Çelik Kullanım Alanları:

Düşük karbonlu çelik genellikle çeşitli yapı bileşenlerinde kullanılmak üzere köşebent çeliği, kanal çeliği, I-kiriş, çelik boru, çelik şerit veya çelik levha haline getirilir. Yüksek kaliteli düşük karbonlu çelik, otomobil kabinleri ve motor kapakları gibi ürünler yapmak için ince bir levha haline getirilir; ayrıca düşük mukavemet gereksinimleri olan mekanik parçaların üretimi için çubuklar halinde haddelenir.

Orta Karbonlu Çelik Kullanım Alanları:

Orta karbonlu çelik kullanım alanlarına örnek vermek istersek hava kompresörleri, pompa pistonları, buhar türbin çarkları, ağır makine milleri, dişliler ve diğer birçok alanda yaygın olarak kullanılır.

Yüksek Karbonlu Çelik Kullanım Alanları:

Aşınma ve deformasyonun çok fazla olduğu alanlarda kullanılır.

Dikişsiz Çekme Boru nedir ; imalat yöntemini özetlemek gerekirse; yuvarlak (silindir) bir çelik kütüğün ısıtılıp bir form üzerine itilmesi ya da çekilmesi ardından iç çapı artıran bir mandrel ile merkezden delinmesi sonucu imal edilir.

Dikişsiz tanımı dikişin-yani kaynaklı birleşimin olmamasından gelir.

Kullanım amaçlarına göre çeşitli ebatlarda dikişsiz çelik çekme borular üretilse de boru çapının artması ile üretim maliyeti artmaktadır.

Yüksek basınç değerlerine, düşük ya da yüksek sıcaklıklara sahip işletme koşulları için tercih edilmek üzere çeşitli üretim standartlarında ve çelik kalitelerinde imal edilmiş dikişsiz çelik çekme borular mevcuttur. Dikişsiz çelik çekme borular petrokimya, gaz hattı, gemi yapımı ve kazan endüstrilerinde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Dikişli ve dikişsiz çelik boru arasındaki farklar nelerdir, birlikte kısaca inceleyelim.

Çelik borular temelde 2 imalat tipinde üretilir; dikişli-kaynaklı çelik borular ve dikişsiz çelik çekme borular.

Dikiş tanımı boru boyunca kaynaklı birleşim olup olmadığını ifade eder.

Dikişli / kaynaklı çelik borular; düz ya da boyuna kaynaklı olarak tarif edilen ERW (elektrik direnç kaynağı) metodu ve spiral kaynaklı ya da spiral sarım olarak tarfi edilen SSAW (spiral tozaltı kaynağı) metodu ile imal edilmektedir.

Dikişsiz çelik çekme borular, içi dolu bir kütüğün ısıtıldıktan sonra içerisinden geçirilen mandrel ile delinmesi, silindirler üzerinde yuvarlanarak ve çekilerek istenen ölçülere getirilmesi yöntemi ile imal edilir. Sıcak çekim olarak da bilinen bu metod ile üretilen borularda tolerans ve yüzey hassasiyeti düşüktür. Ancak sonrasında soğuk çekim metodu ile kalibre edilerek ek işlemlere tabi tutulması durumunda istenen hassasiyet yakalanabilir. Tabi bu maliyeti daha da artıracaktır.

Dikişsiz çelik çekme borular üretim prosesleri nedeniyle dikişli boruya nazaran pahalıdır. Dış çap büyüklüğü ve uzun birim boy olarak üretilebilme sınırları vardır. Genellikle 24” çapta üretilen borular daha üst çaplara ulaşabilmek için çap şişirme metodu kullanılmaktadır. Dolu malzemeden üretildikleri için yüksek kalınlıkta borular imal edilebilir.

Dikişli borular ise imalat yöntemleri sayesinde çok daha ekonomiktir. 144” ve hatta üzeri çaplarda üretilebilmekte, taşıyıcı koşulları uygun olması durumunda ise 18 m ve üzeri boylarda imal edilebilmektedir. Et kalınlıkları ise dikişsiz boruların ulaşabildiği en üst değerlerin altında kalmaktadır.

Teorik olarak aynı hammadde ile üretilen, aynı ölçülere sahip dikişli ve dikişsiz çelik borular, aynı sıcaklık altında aynı basınç dayanımına sahiptir. Eskiden bu yana yüksek sıcaklık ve yüksek basınç altında çalışacak malzeme arandığında akla dikişsiz çelik çekme borular gelirdi. Özellikle kaynak birleşiminde yaşanabilecek basınç dayanımı zaafiyeti ve korozyon oluşum riski düşüncesi bu algıyı körükleyen temel unsurlardı.

Fakat günümüzde imalat yöntemlerinin teknolojiye ve farkındalığa bağlı olarak çok gelişmiş olması sayesinde, standartlara bağlı kullanılan hammadde çeşitliliği ve kalitesinin artması, kaynaklı dikiş uygulamasının gelişmesi, normalizasyon (kaynak gerilimi ve yapı farklılığının ortadan kaldırılması, bükülebilir ve korozyon dayanımı yüksek hale getirilmesi) yönteminin kullanılması dikişli boruları aynı alanlarda rekabetçi konuma taşımıştır. Boru boyunca eksantrikliğin (merkezden kaçıklık ya da homojen olmayan et kalınlıkları) en düşük seviyede olması nedeniyle basınç dayanım değerlerinde yaşanabilecek dalgalanma riski azalmaktadır. Akışkan iletiminde, boru iç yüzeyinde bulunan ve kaynak sırasında oluşan iç çapak olarak anılan pürüzlerin de temizlenmesi, oluşabilecek türbülansı engellemektedir.

Dikişli ve dikişsiz boruların ortak noktaları ve giderek azalan farklılıklarının daha iyi anlaşılması için yüksek kalite standartlarında üretim yapan imalatçıların teknik olarak yeterliliklerini ortaya koyan test sonuçları mutlaka incelenmelidir. Günün sonunda en doğru karar, projenizin kullanım amacına teknik ve ekonomik olarak uygun olan ürünün tercih edilmesi olacaktır.

Talebinize uygun çelik boru ölçüleri, güncel stok bilgisi ve fiyatları için bizlerle iletişime geçiniz.

İlgili Teknik Dokümanlar

• Çelik Boru Çapları, Et Kalınlıkları, Birim Ağırlıkları   
• Çelik Standartları ve Kaliteleri Karşılaştırma Tablosu
• Dikişsiz Çelik Çekme Boru Standartları
• Casing Boru Ebatları ve Birim Ağırlıkları
• Çelik Boru Basınç Dayanımları 
• Sık Kullanılan Basınç Ölçü Birimleri
• St 37 (S235JR) Çelik Özellikleri
• St 44 (S275JR) Çelik Özellikleri
• St 52 (S355JR) Çelik Özellikleri
• SCH 40 ve SCH 80 nedir?
• EN 10255 ERW Tip Dikişli Boru Ölçü ve Tolerans Bilgileri
• Karbon Çeliklerde Kimyasal Elementlerin Fonksiyonları
• API 5L PSL1-PSL2 Çelik Borularda Kimyasal ve Fiziksel Özellikler
• ASTM A53-A106 GRADE A-B-C Kimyasal ve Mekanik Özellikleri
• ASTM Malzeme Eşleme Tablosu
• ASTM A106 GRB Boru
• Çelik Boru nedir?
• Dikişli ve Dikişsiz Çelik Boru Arasındaki Farklar Nelerdir
• Karbon Çeliği nedir?
• API – American Petroleum Institute
• ASTM – American Society For Testing And Materials

diğer dokümanlar için Teknik Dokümanlar ı ziyaret edebilirsiniz.

Çelik boru, modern mühendislik ve altyapı projelerinin temel yapı taşlarından biri olarak öne çıkar. Farklı üretim teknikleri ve malzeme türleri sayesinde, çelik borular çok çeşitli endüstriyel ve inşaat uygulamalarına uyum sağlar. Spiral kaynaklı, dikişsiz çekme, boyuna kaynaklı borular gibi üretim yöntemleri ile karbon çelik, alaşımsız çelik, alaşımlı ve paslanmaz çelik türlerinde çeşitlendirilerek ihtiyaçlara yönelik çözümler sunar.

Çelik Borunun Tarihçesi

Çelik boruların tarihi, demirin insanlık tarafından işlenmeye başlamasıyla başlar. İlk metal borular, dövme demirden yapılmış ve esas olarak su taşıma hatlarında kullanılmıştır. 19. yüzyılda sanayi devrimi ile birlikte çeliğin üretim teknolojileri gelişmiş ve bu da boru üretiminde çelik malzemenin kullanılmasının yolunu açmıştır.

İlk modern çelik borular, 1800’lerin ortalarında üretilmiştir. Özellikle 1850’lerde, kaynaklı boru üretim yöntemlerinin geliştirilmesi, petrol ve gaz endüstrisinde geniş çaplı kullanımın önünü açmıştır. 20. yüzyılın başlarında dikişsiz çelik boruların icadı, yüksek basınç ve sıcaklık gerektiren uygulamalar için devrim niteliğinde bir yenilik olmuştur. Günümüzde çelik borular, yüksek standartlarla üretilerek altyapı, enerji, endüstri ve inşaat gibi alanlarda geniş bir yelpazede kullanılmaktadır.

Dikişsiz Çelik Çekme Boru

Dikişsiz çelik çekme borular, tamamen yekpare yapıları ile kaynak hatası riskini ortadan kaldırır. Bu nedenle yüksek basınç, sıcaklık ve dayanıklılık gerektiren petrol ve gaz hatları, enerji santralleri ve kimyasal tesislerde tercih edilir. Üretim sırasında, çelik kütüklerin delinmesi ve sıcak çekme yöntemiyle istenen boyutlarda şekillendirilmesi, bu boruların homojen yapıya sahip olmasını sağlar.

Spiral Kaynaklı Çelik Boru

Spiral kaynaklı çelik borular, büyük çaplı boru hatlarında güvenilir ve ekonomik çözümler sunar. Çelik levhaların spiral şekilde sarılarak kaynaklanması ile üretilir ve genellikle doğalgaz, su ve kanalizasyon altyapı hatlarında kullanılır. Spiral üretim yöntemi, geniş çap ve farklı kalınlık seçenekleri ile projelere esneklik kazandırır.

Boyuna Kaynaklı Çelik Boru

Boyuna kaynaklı çelik borular, çelik levhaların düz şekilde kaynaklanmasıyla üretilir ve genellikle orta çaplı projelerde tercih edilir. Basınçlı taşıma hatları ve endüstriyel boru sistemlerinde yaygın olarak kullanılır. Düşük maliyetli üretim süreci sayesinde bu borular, mekanik ve basit endüstriyel uygulamalar için ideal bir çözüm sunar.

Karbon Çelik Borular

Karbon çelik borular, çeliğin dayanıklılığı ve esnekliği artıran karbon içeriği ile yüksek mukavemet sağlar. Su, doğalgaz ve petrol taşıma hatları gibi birçok endüstriyel ve altyapı projesinde tercih edilir. Çeşitli çap ve et kalınlıklarında üretilebilen karbon çelik borular, farklı proje ihtiyaçlarına göre şekillendirilebilir.

Alaşımsız Çelik Boru

Alaşımsız çelik borular, yalnızca temel çelik elementlerinden üretilir ve katkı maddesi içermez. Orta düzeyde mukavemet ve korozyon direnci gerektiren uygulamalarda, örneğin iskele sistemleri ve basit taşıma hatlarında sıkça kullanılır.

Alaşımlı Çelik Boru

Alaşımlı çelik borular, çeliğin özelliklerini geliştirmek için krom, nikel ve molibden gibi elementlerin eklenmesiyle üretilir. Bu tür borular, yüksek sıcaklık ve basınç dayanımı gerektiren enerji santralleri ve kimyasal tesislerde yaygın olarak kullanılır.

Paslanmaz Çelik Boru

Paslanmaz çelik borular, yüksek krom içeriği sayesinde korozyona karşı üstün direnç sağlar. Kimya, gıda, ilaç ve denizcilik sektörlerinde yaygın olarak kullanılan bu borular, aynı zamanda dekoratif uygulamalarda da estetik ve dayanıklı bir seçenek sunar.

Çelik borular, farklı türleri ve özellikleri ile her sektörde geniş bir kullanım alanına sahiptir. Dayanıklılık, uzun ömür ve güvenilirlik gibi avantajları ile altyapıdan enerjiye, sanayiden inşaata kadar birçok alanda tercih edilir. Çelik boruların tarihsel gelişimi, modern mühendislik ihtiyaçlarına nasıl adapte olduğunu göstermekte ve her geçen gün gelişen üretim teknolojileri ile daha yenilikçi çözümler sunmaktadır.

Siyah Çelik Borular nedir?

Siyah çelik borular, genellikle düşük karbonlu çelikten imal edilen, yüzeyleri çinko, boya gibi bir tabaka ile kaplanmamış olan çelik boru ürünlerdir. İmalat sürecinde demir oksitten oluşan koyu renkli bir yüzeye sahip olduğu için siyah çelik boru olarak adlandırılırlar.

Siyah Çelik Borular nerelerde kullanılır?

Siyah çelik borular, mukavemetleri ve az bakım gerektirmeleri sayesinde çeşitli kullanım alanlarına sahiptir. Akışkanları kırsal ve kentsel alanlara taşımak, elektrik kablolarını korumak veya yüksek basınçlı buhar sağlayan kanallar için kullanılırlar. Ek olarak, petrol ve petrol endüstrilerinde, uzak bölgelerden büyük miktarlarda petrol ve türevi ürünlerin taşınmasında kullanılırlar.

Siyah çelik boruların diğer kullanım alanları, evlerin içinde ve dışında gaz dağıtımı, su kuyuları ve kanalizasyon sistemlerini içerir. Ancak siyah çelik borular, suda korozyona uğrama eğiliminde olduklarından ve borunun mineralleri de suda eriyip hattı tıkayacaklarından içme suyunun taşınmasında kullanılmamalıdır.

Ürünlerimiz